• ბიომი

    ბიომი

    ბიომები დედამიწის დიდი რეგიონებია, რომლებსაც აქვთ ისეთი მსგავსი მახასიათებლები, როგორიცაა კლიმატი, ნიადაგები, ნალექები, მცენარეული თემები და ცხოველთა სახეობები. ბიომებს ზოგჯერ ეკოსისტემებსა და ეკორეგიონებად მოიხსენიებენ. მართალია, კლიმატი  ყველაზე მნიშვნელოვანი ფაქტორია, რომელიც განსაზღვრავს ნებისმიერი ბიომის ბუნებას, მაგრამ არა  ერთადერთი ფაქტორი.  ბიომების ხასიათსა და განაწილებაზე ასევე გავლენას ახდენს  რელიეფი,   ტენიანობა, ტემპერატურა  და სიმაღლე.

    დედამიწის ბიომთა საზღვრები უმეტესად  ბუნებრივ ზონებს (ლანდშაფტურ– გეოგრაფიულ ზონებს) შეესაბამება.   ბუნებრივი ზონა გეოგრაფიულ მეცნიერებაში დამკვიდრებული  ტერმინია, ბიომი კი – ბიოგეოგრაფიაში დანერგილი ტერმინი.

    მეცნიერები  ვერ თანხმებიან ზუსტად რამდენი ბიომია დედამიწაზე,  ამიტომ მსოფლიოს ბიომების აღსაწერად  სხვადასხვა  კლასიფიკაციის სქემა არსებობს.  თუმცა   დედამიწის  ბიომები ორ  ძირითად  ნაწილად  –  წყლის  და ხმელეთის ბიომებად იყოფა.

  • ბაზალტი

    ბაზალტი

    ბაზალტი – მუქი ფერის წვრილმარცვლოვანი ან მკვრივი სტრუქტურის მქონე ვულკანური წარმოშობის ქანი

  • ბაზარი

    ბაზარი

    ბაზარი – საქონელგაცვლის სფერო, განსაზღვრული სავაჭრო ადგილი.

    ბაზრის წარმოშობა უშუალოდ დაკავშირებულია ცივილიზაციის დასაწყისში, შრომის საზოგადოების დანაწილების პერიოდში, როდესაც მოხდა:

    * მიწათმოქმედების გამოყოფა მეცხოველეობისგან;
    * ხელოსნობის გამოყოფა მიწათმოქმედებასა და მეცხოველეობისგან;
    * წარმოების ინდუსტრიალიზაცია.

    ტერიტორიული საზღვრებისა და მასშტაბების მიხედვით, ბაზარი არსებობს ადგილობრივი, ეროვნული (საშინაო) და მსოფლიო (საგარეო). ტერიტორიული საზღვრებისა და მასშტაბების მიხედვით, ბაზარი არსებობს ადგილობრივი, ეროვნული (საშინაო) და მსოფლიო (საგარეო).

    განვითარებულ საზოგადოებაში ბაზარი არ არის კონკრეტული ადგილი.

    ბაზრის წარმოშობა უშუალოდ დაკავშირებულია ცივილიზაციის დასაწყისში, შრომის საზოგადოების დანაწილების პერიოდში, როდესაც მოხდა:

    მიწათმოქმედების გამოყოფა მეცხოველეობისგან
    ხელოსნობის გამოყოფა მიწათმოქმედებასა და მეცხოველეობისგან
    წარმოების ინდუსტრიალიზაცია.

    საქონლის რეალიზება და მყიდველამდე მიტანა ტრანსპორტირების მეშვეობითაა შესაძლებელი, ხოლო მყიდველთა შეკვეთების მიღება ხდება ტელეკომუნიკაციებისა და სხვა საინფორმაციო არხების მეშვეობით. ბაზრად ასევე მიიჩნევენ ხელშეკრულებასა ყიდვა-გაყიდვის შესახებ და საქმიანი ოპერაციების ერთობლიობას, მოცემული საქონლის მწარმოებელ ქვეყანას (მაგალითად, კანადის მარცვლეულის ბაზარი) და საქონლის, მომსახურეობისა და კაპიტალის მიწოდების და მოთხოვნის ადგილსაც.

  • ბალი

    ბალი

    ბალი – ბუნების რაიმე მოვლენის, მაგალითად, ქარის, ზღვის ღელვის, მიწისძვრის ძალის ან ინტენსივობის საზომი ერთეული

  • ბაიკალური დანაოჭება

    ბაიკალური დანაოჭება – ტექტონიკური პროცესების ერთობლიობა, რომელიც მიმდინარეობდა პროტეროზიული ერის ბოლოს და კამბრიული პერიოდის დასაწყისში. ამ დროს წარმოიშვა მთები: ურალი, ამიერ და იმიერ ბაიკალის მთები, ტიან-შანი.

  • ბანკი

    ბანკი

    ბანკი (ფრანგ. “ბანკი” – გაცვლის ფარდული) – განსაკუთრებული ეკონომიკური ინსტიტუტი, რომლის ფუნქციებია ფულადი სახსრების თავმოყრა, კრედიტების გაცემა, ფულადი ანგარიშსწორებები, განსაზღვრული სახეობისა და რაოდენობის ფულის გაშვება მიმოქცევაში, ფასიანი ქაღალდების ემისია და ა. შ.

    საბანკო საქმე ჯერ კიდევ მონათმფლობელურ და ფეოდალურ საზოგადოებებში ჩაისახა. პირები, რომლებსაც მობარებული ჰქონდათ კეთილშობილი ლითონის ფული, აგრეთვე ზარაფები, სარგებლით გასცემდნენ მას სესხად. ამ გზით განვითარდა სავახშო ფულადი კაპიტალი, რაც ისტორიულად კაპიტალის ერთ-ერთი პირველი ფორმაა. შუა საუკუნეებში საბანკო საქმის აღორძინება დაიწყო ჩრდილოეთ იტალიაში. იტალიურ ენაში Banko მერხს, დახლს, სავაჭროს ნიშნავს, რადგან ზარაფები და მევახშეები სწორედ მერხზე ატარებდნენ თავიანთ ოპერაციებს.

  • ბარელი

    ბარელი

    ბარელი (ინგლ. barrel, ძირითადი მნიშვნელობა – კასრი) – თხევადი და ფხვიერი ნივთიერებების ტევადობისა და მოცულობის საზომი ერთეული. იხმარება დიდ ბრიტანეთში, აშშ-ში და იმ ქვეყნებში, სადაც გამოიყენება საზომთა ინგლისური სისტემა. აშშ-ში განასხვავებენ მშრალ ბარელს, რომელიც 115,628 კუბ. დმ ტოლია, და ნავთობის ბარელს – 158,988 კუბ. დმ. ინგლისური ბარელი (ფხვიერი ნივთიერების ტევადობის საზომი) 163,65 კუბ. დმ-ის ტოლია.

  • ბარიერული რიფი

    ბარიერული რიფი

    ბარიერული რიფები – მარჯნის ნაგებობები, განლაგებული ნაპირების პარალელურად, ოღონდ მისგან გამოყოფილი საკმაოდ განიერი წყლის სივრცით. რიფის სტრუქტურა მილიარდი პატარა ორგანიზმებისგან შედგება, რომლებსiaაც მარჯნის პოლიპები ჰქვიათ.

  • ბარომეტრი

    ბარომეტრი

    ბარომეტრი – ატმოსფერული წნევის (ჰაერის დრეკადობის) საზომი ხელსაწყო.

  • ბარომეტრული საფეხური

    ბარომეტრული საფეხური

    ბარომეტრული საფეხური – სიმაღლე, რომელზეც უნდა ავიდეთ ან ჩავიდეთ, რომ წნევა 1 მმ-ით შეიცვალოს.