• ლურჯი დროშა – სუფთა პლაჟების ინდიკატორი

    ლურჯი დროშა – სუფთა პლაჟების ინდიკატორი

    მრავალწლიურმა დაკვირვებამ აჩვენა, რომ ადამიანებს დასუფთავებულ პლაჟზე დასვენება და სუფთა წყალში ბანაობა ურჩევნიათ. ბევრი დამსვენებელი თავის დასასვენებელ ადგილს სწორედ ლურჯი დროშების არსებობით ირჩევს.
    ლურჯი დროშა თავისებური სერთიფიკატია, რომელიც პლაჟების ხარისხს 29 კრიტერიუმის მიხედვით აფასებს, მათ შორის: პლაჟამდე მოსახერხებელი
    მისასვლელი, წყლის სისუფთავე (ყოველკვირეული ტესტირება), სანაპიროს დასუფთავება და ნაგვის შეგროვება, მუდმივი მონიტორინგი და სამაშველო
    სამსახურის არსებობა, გადაუდებელი დახმარების მომსახურება, შხაპების არსებობა, ავტოტრანსპორტის მოძრაობის აკრძალვა, შინაური ცხოველების არდაშვება და სხვ. სერტიფიკატი ”ლურჯი დროშა” 1985 წელს საფრანგეთში იქნა დამტკიცებული, სადაც ფრანგულ საზღვაო მუნიციპალიტეტებს პირველად მიენიჭათ ეს დროშები მიმდებარე სანაპიროსა და ზღვის წყლის სისუფთავის ხარისხის გამო. იმ პერიოდში ლურჯი დროშის გადაცემით დაკავებული იყო ეკოლოგიური ორგანიზაცია – ევროპის ეკოლოგიური განათლების ფედერაცია (FEEE). 1987 წლიდან ლურჯი დროშის მინიჭების ფრანგული იდეა ფართოდ გავრცელდა მთელ ევროპაში და ეკოლოგიური მენეჯმენტის ახალი მიმართულებებით შეივსო: ნარჩენების მართვა, სანაპირო დაგეგმარება, სანაპირო ტერიტორიების დაცვა. ამავე წელს ევროპის 10 ქვეყნის 244 პლაჟმა და 208 უბემ მიიღო ლურჯი დროშა.
    1987 წლიდან ყოველწლიურად იზრდება ლურჯი დროშების რაოდენობა და შეფასების კრიტერიუმებიც საკმაოდ გამკაცრდა. 2001 წელს ეს ჯილდო მთელ მსოფლიოში გავრცელდა და ორგანიზაციის სახელიც შეიცვალა – ეკოლოგიური განათლების ფედერაცია (FEE), რომელიც არაკომერციული არასამთავრობო ორგანიზაციაა. მასში გაერთიანებულია ევროპის, აფრიკის, აზიის, ოკეანეთისა და ამერიკის 60 ქვეყნის 65 ადგილობრივი ორგანიზაცია. ”ლურჯი დროშის“ პროგრამა ასევე მოქმედებს სარ–ში, კანადაში, მაროკოში, ახალ ზელანდიასა და კარიბის რეგიონის 4 ქვეყანაში. საპილოტე პროგრამები ფუნქციონირებს ჩილეში, აშშ–ში, არგენტინაში, ბრაზილიაში, ეკვადორში, არაბთა გაერთიანებულ საამიროებსა და სამხრეთ–აღმოსავლეთი აფრიკის ქვეყნებში.
    ამჟამად, ეკოლოგიური განათლების ფედერაცია თანამშრომლობს გაეროს გარემოსდაცვით პროგრამასთან (UNEP) და მსოფლიოს სავაჭრო ორგანიზაციასთან
    (WTO). ფედერაციის ინტერნეტსაიტის მისამართია: http://www.blueflag.org/

    „ლურჯი დროშის“ სერტიფიკატის განახლება-გადაცემა ჩრდილოეთ ნახევარსფეროს ქვეყნებში ყოველი წლის 5 ივნისს ხდება. ხოლო სამხრეთ ნახევარსფეროსა და კარიბის ზღვის აუზის ქვეყნებში – 1 ნოემბერს. 2013 წელს მსოფლიოს 36 ქვეყნის 3300–მა პლაჟმა მიიღო ლურჯი დროშის სერტიფიკატი. ამავე წელს ”ლურჯი დროშების” სიმრავლით ესპანეთი გამოირჩეიოდა. აქ დაახლოებით 550 ადგილას ფრიალებდა სისუფთავის ეს
    სიმბოლო. ხუთეულში ასევე შევიდა საბერძნეთი, თურქეთი, საფრანგეთი და პორტუგალია.

    საქართველოში „ლურჯი დროშის“ მოპოვების ყველაზე დიდი შანსი სარფის, ბათუმის, გონიოს, კვარიათისა და ურეკის სანაპიროებს აქვთ, რაც იმას ნიშნავს, რომ ამ კურორტებს კიდევ უფრო მეტი ტურისტის მოზიდვის პოტენციალი აქვთ. ზღვაზე დამსვენებელმა, ლურჯი დროშის გარდა, ასევე სხვა ფერის დროშების მნიშვნელობაც უნდა იცოდეს.

  • ზეგანი

    ზეგანი

    ზეგანი – ბრტყელი ან სუსტტალღოვანი ზედაპირის მქონე ვაკე, რომელიც ზღვის დონიდან 500 მეტრ და მეტ სიმაღლეზე მდებარეობს.

  • ზასტრუგა 

    ზასტრუგა 

    ზასტრუგა- უძრავი,ქარისმიმართულებით გადაჭიმული ვიწრო და მყარითოვლისთხემის სახელი, რომელიც თოვლის ზედაპირზე ქარისმიერი ეროზიისა და აკუმულაციის შედეგად წარმოიქმნება. ზატრუგას სიგრძე რამდენიმე მეტრამდე გრძელდება, სიმაღლე 1,5 მ -ია (ჩვეულებრივ 20-30 სმ). გვხვდება პოლარულ და ზომიერ სარტყლებში.

  • ვერძის შუბლები

    ვერძის შუბლები

    ვერძის შუბლები – მომრგვალო, გუმბათისებური ფორმის ბორცვი ან ცალკეული კლდე, რომელთა ზედაპირი ხშირად დასერილია მოძრავი მყინვარის მოქმედებით. ვერძის შუბლები გავრცელებულია ძველ ან თანამედროვე გამყინვარების რაიონებში. მათი გავრცელების ადგილებს `ხუჭუჭა~ კლდეებს უწოდებენ.

  • ვაჭრობა

    ვაჭრობა

    ვაჭრობა – მეურნეობის დარგი, რომელიც ყიდვა-გაყიდვის გზით უზრუნველყოფს საქონლის მიმოქცევას, მის მიწოდებას მწარმოებლიდან მომხმარებლებამდე.

    ვაჭრობის გლობალიზაცია – პროცესი, როცა ნებისმიერი ქვეყნის ბაზარზე უცხოური საქონელი სულ უფრო დიდ ადგილს იკავებს.

  • ვერტიკალური (თერმული) გრადიენტი

    ვერტიკალური (თერმული) გრადიენტი

    ვერტიკალური (თერმული) გრადიენტი –ჰაერის ტემპერატურის ცვლილება სიმაღლის მოცემულ ერთეულზე. ჩვეულებრივ 1000 მ-ზე 5-6 გრადუსით კლებულობს.

  • ვაკე

    ვაკე

    ვაკე – ხმელეთის სწორი ან სუსტბორცვიანი, ვრცელი ნაწილი, რომელზეც მეზობელი წერტილების სიმაღლეები მცირედ განსხვავდება ერთმანეთისაგან. ვაკე შეიძლება იყოს დაბლობი და მაღალი ზეგანი. წარმოშობის მიხედვით განასხვავებენ: პირველად, აკუმულაციურ, ალუვიურ, ტბიურ, ეოლურ, ფლუვიოგლაციალურ, ვულკანურ და გარდაქმნილ ვაკეებს.

  • ვადი

    ვადი

    ვადი – დროებითი ან პერიოდული ნაკადების მშრალი ხეობები ჩრდილოეთ აფრიკასა და არაბეთის უდაბნოებში. ვადების წარმოქნა არიდულ კლიმატთანაა დაკავშირებული. ვადებს ავსტრალიაში კრიკებს უწოდებენ, ხოლო შუა აზიაში უზბოიამებს.

  • ევროპის უშიშროებისა და თანამშრომლობის ორგანიზაცია ( ეუთო)  

    ევროპის უშიშროებისა და თანამშრომლობის ორგანიზაცია ( ეუთო)  

    ევროპის უშიშროებისა და თანამშრომლობის ორგანიზაცია ( ეუთო) — ჩამოყალიბდა ევროპის უშიშროებისა და თანამშრომლობის საბჭოს საფუძველზე პარიზის 1990 წლის და ვენისა და ჰელსინკის 1992 წლის დეკლარაციების საფუძველზე. ფუნქციონირებს 1995 წლიდან. 1990 წლამდე ეუთო ფუნქციონირებდა როგორც შეხვედრებისა და კონფერენციების ფორუმი, რომელიც ადგენდა სახელმწიფოთა და მოქალაქეთა მოქმედების წესებს და პერიოდულად მიმოიხილავდა მათ შესრულებას (ამ დროს მისი სახელწოდება იყო ევროპაში უშიშროებისა და თანამშრომლობის თათბირი – ეუთთ).” ეუთოს მთავარი ორგანოა სახელმწიფოთა და მთავრობათა მეთაურების სათათბირო, რომელიც თავის სესიაზე ორ წელიწადში ერთხელ იკრიბება. სათათბირო განსაზღვრავს ეუთოს პრიორიტეტებსა და ძირითად მიმართულებებს.

    ეუთოს მიზნებია: ურთიერთობების გაუმჯობესებისათვის ხელშეწყობა, აგრეთვე ხანგრძლივი მშვიდობის უზრუნველყოფისათვის საჭირო პირობების შექმნა; საერთაშორისო დაძაბულობის განმუხტვისათვის ზრუნვა; ევროპული უსაფრთხოების განუყოფლობის აღიარება, ასევე წევრ-სახელმწიფოებს შორის ურთიერთთანამშრომლობის განვითარების სტიმულირება; მშვიდობისა და უსაფრთხოების მჭიდრო ურთიერთკავშირის აღიარება როგორც ევროპის, ისე მსოფლიო მასშტაბით; საკუთარი წვლილის შეტანა ადამიანის უფლებათა დაცვაში, ეკონომიკურ და სოციალურ პროგრესსა და ყველა ერის კეთილდღეობაში.

  • ევროკავშირი

    ევროკავშირი

    ევროკავშირი (ევროგაერთიანება)– თანამედროვე მსოფლიოს ერთ-ერთი უდიდესი პოლიტიკური და ეკონომიკური გაერთიანება. შეიქმნა 1957 წელს. ევროგაერთიანების მიზანია ერთიანი ევროპული სივრცის ჩამოყალიბება, რომელიც ხორციელდება მისი ორგანოების მიერ. ესენია: ევროპარლამენტი, ევროპული კომისია, მინისტრთა საბჭო, სასამართლო და ევროსაბჭო.

    ევროპის კავშირის სისტემის საერთო ორგანოები და ინსტიტუტები: ევროპის კავშირის საბჭო, ევროპული საბჭო. ევროპის პარლამენტი, ევროკომისია, ევროპულ თანამეგობრობათა სასამართლო, ევროპის აუდიტორთა სასამართლო.

    ევროკავშირის საფინანსო ორგანიზაციები: ევროპის ცენტრალური ბანკი, ევროპის საინვესტიციო ბანკი.

    ევროკავშირის სხვა დამხმარე ორგანოები: ევროპის რეგიონთა კომიტეტი, ევროპის ეკონომიკური და სოციალური კომიტეტი, ევროპის პოლიტიკისა და უშიშროების კომიტეტი.

    ევროპის პარლამენტი (ინგლ. European Parliament, შემოკლებით – ევროპარლამენტი) — ევროპის კავშირის ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი ინსტიტუტი. იგი წარმოადგენს ერთადერთ საერთაშორისო ორგანიზაციას, რომლის წევრებიც პირდაპირი საყოველთაო კენჭისყრით არიან არჩეულნი. იგი აირჩევა 5 წლის ვადით.

    ევროპული საბჭო (ინგლ. European Council ) – საერთასორისო ორგანიზაცია, რომელიც 1974 წლის 10 დეკემბერს შეიქმნა და წარმოადგენს ევროკავშირის უმაღლეს პოლიტიკურ ორგანოს და აერთიანებს წევრი ქვეყნების სახელმწიფოთა და მთავრობათა მეთაურებს. მის შემადგენლობაში შედის აგრეთვე ევროკომისიის პრეზიდენტი. ევროპული საბჭო იკრიბება სულ მცირე წელიწადში ორჯერ. ევროპული საბჭოს საქმიანობა საკმაოდ მრავალფეროვანია და თანამეგობრობის წინაშე მდგარი პრობლემების ფართო სპექტრს მოიცავს.

    ევროპის ეკონომიკური და სოციალური კომიტეტი – ევროკავშირის ერთ-ერთი დამხმარე ინსტიტუტი, რომელშიც ეკონომიკისა და სოციალური სფეროს სხვადასხვა დარგის 350 სპეციალისტია წარმოდგენილი. წევრების კანდიდატურას წარადგენენ ეროვნული მთავრობები და მათ 5 წლის ვადით ნიშნავს ევროკავშირის საბჭო. მრავალი საკითხის თაობაზე გადაწყვეტილების მიღებამდე აუცილებელია ამ კომიტეტის აზრის მოსმენა. გარდა ამისა, კომიტეტს საკუთარი ინიციატივით შეუძლია წარადგინოს საკუთარი მოსაზრებები. ეკონომიკისა და სოციალურ საკითხთა კომიტეტის მეშვეობით თანამეგობრობის განვითარების პროცესში მნიშვნელოვანი ადგილი უკავია ვაჭრობას, მრეწველობასა და პროფესიულ კავშირებს. ევროპის ეკონომიკური და სოციალური კომიტეტი დაარსდა 1957 წელს, როგორც საერთო ბაზარზე არსებული პრობლემების განხილვის მთავარი ფორუმი. კომიტეტი წარმოადგენს საკონსულტაციო ორგანოს, რომელიც თავის დასკვნებსა და მოსაზრებებს აწვდის უფრო მსხვილ ინსტიტუტებს, კერძოდ კი საბჭოს, კომისიას და ევროპარლამენტს.